(21 Ocak akşamı Ümraniye Kültür Merkezi’nde Nevzat Tarhan’ın seminerine katıldık. Çocuklar ilk 45 dk boyunca beklediğimden daha akıllı uslu durdular ama, ortam çok kalabalık ve bir sürü insan ayakta olunca orta yaşlı bir abla çocuklara ayırdığımız koltuğa haklı olarak gözünü dikti. Çocuklar kucaklarımıza almamızı rica etti 🙁 Çocuklar kucaklara geçince semineri dinlemek eşim ve benim için zorlaştı ama çocuklu bir aile olarak sanırım yeteri kadar dinledik 🙂 Çocuklar fazla hareketlenip ortalıkta koşuşturmaya başlayınca 2 saatlik seminerin bitmesine 15 dk kala ayrıldık.)
Tarhan’a sorulan sorulardan en çok aklımda kalanı ve kendisinin de uzun uzun cevap verdiği:
16 YAŞINDAKİ ÇOCUĞUM SİGARA İÇİYOR NE YAPMALI NASIL YAKLAŞMALIYIM? sorusu oldu. Bu sorunun cevabını dinlerken keşke yanımda ses kayıt cihazımı getirseymişim de kaydedip sitede paylaşsaymışım diye düşündüm ama bir keşke olarak kaldı, ya da başka seminerler için kulağıma küpe olsun.
Tarhan soruyu okudu ve gülümseyerek “Tek derdiniz sigara olsun ya” dedi. Ve hatırladığım kadarıyla şöyle devam etti.
15 yaşındaki bir çocuğun sigara içmesini istemeyiz ama çocukla sigara konusunda çatışırsanız çocuklar yalana başvuruyorlar. Çocuğu yalana alıştırmamak sigaraya alıştırmamaktan daha önemli. İnsan her kötülüğe her yanlışa önce yalanla başlıyor. Çocuğu yalandan korumak sigaradan korumaktan daha önemli… Sineğin ısırmasından kaçıp yılanın ağzına atmayın çocuğu.
Sigaranın zararlarını elbette biliyoruz ama sonuçta sigaradan vazgeçiremedikleri gibi çocuklarda daha büyük psikolojik zarara ve gerilime sebep oluyor aileyle yaşanan çatışma. Sigara gibi küçük şeyleri lütfen sorun yapmayın.
Sigara en çok akciğer kanserine sebep oluyor ama bu kansere yakalanmak çoğunlukla genetik oluyor. Daha çok kişi kendine bakmaz, spor yapmaz, sigara içerse o gen harekete geçiyor.
En başta içmeyerek örnek olun. Çocuğun istediği bir şey olursa fırsat kollayın. Sigarayı bırakırsan sana istediğin laptopu/ i-phone’u / arabayı alacağım deyin hemen bırakıyorlar. (Burada biraz da güldü millet)
(Ünv. 2. sınıftayken yaşadığı bir olayı espri olarak anlattı.)
Ünv. 2. sınıftayken anatomi dersinde önümüzde bir adamın kadavrası var. Akciğerini açtık simsiyah, bronşlar soba borusu gibi, sigara içen bir adam. Yan masada bir kadın var, onun akciğerini açtık tertemiz pasparlaktı. Ama ikisi de ölmüştü tabi 🙂
Hatırladığım kadarıyla bunları söyledi. Başta, “sigara gibi küçük şeyler” lafına biraz takıldım, nasıl küçük diyor sigaraya diye. Ama ileriki sorularda 24 yaşında hiç odasından çıkmayan askerden gelmiş kopuk bir gençle ilgili bir soru gelince, ünv.ye ara verip 1 yıl hastanede tedavi gören genç bir kızdan bahs edilince, ve Tarhan hep yaşadığı tecrübelerle gördüğü bunun gibi ağır depresif hastalardan bahs edince, hakikaten sigara bunlara göre küçük bir şey dedim. Ve bahs edilen klinik vaka gençlerde sorun genellikle aile kaynaklıydı.
İlginç sorulardan biri de, 23 yaşındaki oğlum beni çok kızdırıyor ne yapmalıyım sorusuydu. Tarhan, bunu soran anne dönüp aynaya baksın dedi ve kestirip attı. Annenin soru sourş şeklinden bile kendisinin sorunlu olduğu anlaşılıyordu.