1. OĞLUM 3 YAŞINA GİRECEK 10 GÜN SONRA AMA HALA DAHA TAM ANLAMIYLA CÜMLE KURMUYOR KAYINVALİDEM DEVAMLI BU ÇOCUK KONUŞAMIYOR DİYOR BUDA BENİ ÇOK ÜZÜYOR ACABA DOKTORA GÖTÜRMELİ MİYİM ANNE BABA DİYOR AMA NE YAPMALIYIM ACABA?
2. BENİM DE BİR SORUM OLACAK OĞLUM 2YAŞINDA FAKAT HALA KONUSMUYOR HERSEYİ VÜCUT DİLİYLE ANLATIYOR DOKTORA GÖTÜRDÜM FAKAT ERKEK ÇOCUKLARI GENELDE GEÇ KONUSURLAR AMA 4 YAŞINA KADAR MUTLAKA DÜZELİR DEDİ ÇOK ÜZÜLÜYORUM NE YAPMALIYIM?
Çocuğum hala konuşmuyor diyen annelerin hislerini ve sıkıntılarını çok iyi anlıyorum. Benim oğlum da geç konuştu ve çocuğun derdini anlatamamasının sıkıntısını ailecek çok çektik. 1,5 yaşında kelime söylemeye başlamıştı ama sonra bıraktı (bırakmasında sanırım o dönemde bilgisayarda çok çizgi film izlemesinin de etkisi var). Ve 3 yaşına kadar anne, baba gibi 5-10 kelime dışında doğru düzgün bir şey söylemedi. 3 yaşında konuşmaya adım attı, şu an 4 yaşında olmasına 2 ay kaldı, bu arada çok yol aldı. 1-2 aydır her şeyiyle düzgün konuşmaya başladı.
Kız çocuklarında neredeyse hiç görülmeyen, erkek çocuklarında ise çoklukla görülen bir durum geç konuşma. Doktorlar çoğunlukla 4- 4,5 yaşına kadar bekleyin konuşur diyorlar.
Konuşamayan çocuk derdini anlatamadığı için hırçınlık mızmızlık yapıyor, anne babalar hem çocuğun yaramazlığına kızar hem de derdini anlatamamasına sinir oluyor. İnsan bir yandan niye kızıyorum ki çocuğa zaten konuşamıyor diye kahroluyor diğer yandan o yaşa gelip derdini anlatamayan çocukla uğraşmak hiç kolay olmadığından, ister istemez agresif olabiliyor ana baba.
Ama, neticede yetişkiniz ve ne kadar bunalsak da olayları değerlendirebilir, çözüm arayabiliriz, düşünebiliriz. Ama çocuğun bu şansı da yok, onun sadece duyguları var.. Ona kızdığınızda sadece hissettiklerini yaşıyor ve bu hisleri tüm dünyasını kaplıyor. Ne düşüneceğini bilemiyor, sadece duyguları yaşıyor. Korkuyor veya acı çekiyor.
O yüzden çocuğa bu dönemde mümkün olduğu kadar şefkat, ilgi anlayış göstermeye çalışmak gerek…
Anne baba çok bunalmasına rağmen sıkıntısını başka bir şekilde boşaltmanın yollarını arayabilir. Bir şekilde kendini evde ya da dışarıda çocuk ve ev dışında bir şeylerle meşgul ederek rahatlayabilir.
Çocuk konuşamadığı için zaten ne olduğunu bile anlayamadığı bir bunalım yaşıyorken.. Bunalımımızı ona kızarak yansıttığımızda masum yüreği ve zihni iyice karanlığa sürüklenebilir.
Zaten çocuğa kızmak çocuğun konuşmasını daha da geciktiriyor. Halbuki çocuğun konuşması için mutlu olması gerekiyor.
Evet, aklınızda tutmanız gereken en önemli şey şu ki, çocuğun konuşması için mutlu olması gerekir.. Konuşmayı ve anlatmayı isteyeceği çok sevdiği şeyler yapıp, ardından da yaptığı şeyi kelimelerle ifade etmek İSTEMESİ gerekiyor. Bunu desteklemeye çalışın.
Benim oğlum arabaları çok sever ve ona “araba durdu, araba gitti” ikilisini sürekli onlarca kez coşkuyla söyleyerek konuşmasına sebep olmuştuk. Arabayı çok sevdiği için arabanın durması ve gitmesi onun için çok önemliydi, bunu ifade etmek istedi ve böylelikle konuşmaya başladı.
Aşağıya çocuğunuzun konuşmasını hızlandırmak için yapabileceğiniz aklımagelen alıştırmaları yazıyorum:
1- Etrafınızdaki nesnelerin isimlerini sürekli tekrar edin, bak kitap, bak ışık gibi. Ya da “bu ne” diye sorarak da tekrar edebilirsiniz” Bu ne, sandalye; bu ne, kaşık; aa bu ne, böcek. Gibi. Ses tonunuz canlı ve çocuğun merakını davet eder şekilde olmalı.
2- Nerede? -Burada soru cevap ikilisini çocuğa öğretebilirsiniz. Baba nerdeeeee, diye sorup babayı bulup baba buradaaa diye bağırabilirsiniz. Nerde diye sormayı ve sizin nerede sorularınıza burada diye cevap vermeyi bu şekilde öğrenir.
3- Çocuğun cümle kurması için fiiller üzerinde çokça durmaya çalışın. Açtı, kapattı, yattı, kalktı, yedi, bitti, gitti, geldi, düştü, döndü, oynadı, uyudu, uyandı gibi basit fiilleri sürekli tekrar edin.
4- Eğer fiilleri söylüyor ise, cümle kurması için basit cümleler kurun. Ben geldim, baba gitti, kuş uçtu, araba durdu, çocuk koştu, kaşık düştü vb. Çocuklar konuşmayı en başta di”li geçmiş zamanla öğreniyorlar. Sadece özne ve yüklemden oluşan bu cümleleri çocuğun ilgi alanı olan konularda ve çocuğun aklında kalacak coşkulu bir tonlama ve genelde aynı melodi ile söyleyin. Ve çok tekrar edin, birlikte gördüğünüz her olayı çocuğa rapor edin.
5- Çocuk özne ve yüklemden oluşan cümleleri öğrenip kolayca tekrar etmeye başlarsa konuşmaya başlamış demektir. Bu cümlelere nesneleri de istediğiniz gibi ekleyebilirsiniz:
Ben eve geldim, baba işe gitti, kaşık yere düştü, biz çarşıya gittik vb.
6- Yaşadığınız olayları da üzerinden zaman geçse de tekrar edin. Oğlum biz bugün nereye gittik diye sorun, çocuk cevap vermeyecekse bile cevap verebileceği kadar bir süre bekleyin. Sonra siz söyleyin; “çarşıya gittik”. “Çarşıda ne yaptık?” (Aynı şekilde cevap bekleyin) Sonra cevaplayın, “Oğluma pantolon aldık.” Başka ne yaptık” (Aynı şekilde cevap bekleyin) “Dondurma yedik” gibi.. Akşam eve gelen babaya misafire bir başkasına aynı şeyleri çocukla beraber tekrar edebilirsiniz: “Oğlum gel anlatalım babaya” “Biz bugün nereye gittik biliyor musun babası”” “Çarşıya””Çarşıda ne yaptık?””Başka ne yaptık”
7- Kendini ifade etmesi için yardımcı olmalısınız. Çocuğu herhangi bir şey için “gel, gel” diye yanınıza çağırdığınızda “hadi şimdi geldimmm de oğlum” diyebilirsiniz. “Buraya otur” dediğinizde çocuk oturunca; “oturdummm de hadi oturdummmm de oğlum” diyebilirsiniz. Çok tekrar gerekli.
8- Basit sorulara cevap vermesi için, – mi -mı ekli sorulara cevap vermeyi öğretebilirsiniz. Çocuğa sadece sorunuzun fiil kısmını tekrar ederek cevaplayabileceği sorular sorun.
“bak kuş, gördün mü” “gördüm de oğlum, gördümmm de” deyin. Çocuğun vereceği cevap: Gördüm
“bu oyuncağı sevdin mi” Çocuğun vereceği cevap: Sevdim
“buraya tekrar gelelim mi”
“bugün parka gidelim mi” gibi
9- Yaşına uygun resimli kitaplar alıp oradaki nesneleri elinizle göstererek tekrar edin, resimdeki basit olayları tekrar edin.
Çocuğun geç konuşmasının en önemli nedeni uyaran azlığıymış. Ben de sonradan öğrendim. Yani çocuğun konuşmayı öğrenebileceği kadar kendisiyle konuşulmaması diyebiliriz. Uyaran azlığının da pek çok sebebi olabilirmiş. Kimi anne baba az konuşuyor. Benim eşim çok hızlı konuşur ne dediği anlaşılmaz, ben net konuşurum ama dilbilgisi olarak çok karışık konuşuyorum galiba. Cümlenin başı bir yerde sonu bir yerde.. Oğlumun geç konuşmasının bizim bu özelliklerimize bağlı olduğunu da düşünüyorum.
Sözün özü, çocukla kısa net basit cümleler kurarak, çoşkuyla ve istekle sürekli konuşmak gerekiyor. Yukarıda aklıma gelen alıştırmaları da yazdım, zenginleştirmek mümkün. Kendi günlük gidişatınıza göre yaşayışınız ve olayları anlamlandırmanıza göre kendi alıştırmalarınızı keşf edin.
Ayrıca bu çocuk konuşamıyor, neden hala konuşmuyor gibi olumsuz değerlendirmeleri ne siz çocuğun yanında konuşun ne de başkasını konuşturun. Bunlar çocuğu kötü etkiler.
Allah yardımcınız olsun, zor bir dönem ve insana hiç bitmeyecekmiş gibi gelir. Ama emin olun geçecek zamanı gelince inşallah..
Ayrıca şu yazılara da göz atabilirsiniz: