Soru: Selam Büşra, ben 32 yaşında bir anneyim ve 2,5 yaşında bir oğlum var. Sağ olsun çok hareketli bir çocuk. Bugün parkta caddeye fırladı ve çok hareketli bir cadde Allahtan o anda araba gelmedi çok şükür. Hala kendime gelemiyorum. Şimdi düşünüyorum ona yola çıkmamasını nasıl anlatabilirim bana lütfen yardımcı olun. Artık dışarı bile çıkarmak istemiyorum çok korkuyorum benim söylediklerimi anlıyor ama bildiğini yapıyor, herhalde bu yaşlarda öyle oluyor. Oğlum da çok güzel konuşuyor oturup karşılıklı konuşuyoruz ama dışarı çıkınca beni dinlemiyor. Şimdiden teşekkürler
Cevap:
Ayla Hanım,
Bu yaşlarda özellikle erkek çocuklarında çok görülen bir şey aşırı hareketlilik. Daha doğrusu biz ona aşırı diyoruz aslında çocuk için normal bir özellik bu.
Bazı sabırsız anne babalar da var, çocuk çok da hareketli olmadığı halde abartıp bizim çocuk hiç durmuyor diyorlar. Böyle bir aileyle tanışmıştım, çocuk anne babaya sorması gereken soruları soruyor ve kendi çapında oynuyordu. Anne baba bundan bile rahatsız olup bak işte görüyor musun hiç oturmuyor diye bana göstermişlerdi. Çocuğun yetişkin gibi davranmasını bekleyen böyle anne babaların çocukları yetişkin olduklarında da çocuk gibi davranıyorlar.
Neyse sizin sorunuzun haklı bir kaygıya dayanıyor biliyorum ama bu notu da düşeyim istedim. Çocuğun heykel gibi oturmasını isteyen anne babalar çok çünkü.
Sizin probleminiz biraz çocukların dikkat ve ihatalarını gelişmemesiyle ortaya çıkan bir problem sanırım. Yani çocuğun zihni aniden caddeye fırlayınca doğabilecek sonucu ihata edemiyor, sebep ile sonuç arasındaki ilişkiyi kuramıyor olabilir. Bu da o yaş hareketli çocuklar için normal bir durum. Sizin, çocuğun dikkatini ve ihatasını yani ihataya ?toplu bakış? da diyebiliriz geliştirmeniz gerekiyor olabilir. Sebep sonuç ilişkileri kurma alıştırmaları yapabilirsiniz.
Sitemizdeki ankete oy vererek anket bölümüne girip, benzer bir konu olan 4. ankete dair yapılan uzman yorumunu okuyabilirsiniz.
Ayrıca sorunuza Adeda Yayınlarından Çıkan Cep Kitapları Serisinde bulduğum çözümleri yazarak cevap vermek istiyorum:
“Hareketli çocuğu olan anne babaların olaya gayet sakin yaklaşarak, bu hareketliliği ve çocuğun psikososyal gelişimini iyi yönlendirmeleri gerekir. Aşırı hareketliliği yüzünden çok eleştirilen, sürekli ikaz edilen, ceza verilen dur sus yapma gibi komutlar alan ve sosyal ortamlardan dışlanan çocuklarda başta özgüven eksikliği olma üzere duygusal sorunlar da oluşabilir. Bu çocukları sportif faaliyetlere yönlendirmek ve onları olumlu ve faydalı uğraşlarla meşgul etmek, enerjilerini bazı hobilere kanalize etmek , dikkat eksikliği ve hiperaktivite durumu varsa tedavisini sağlamak, okul öncesi dönemden itibaren dikkat seviyesini arttıracak bazı eğitsel çalışmalar yapmak fayda sağlayabilir.
Ana babaların bu çocuklara yönelik yapabilecekleri bazı davranışlar şu şekilde özetlenebilir:
– Dinleyin, sabırlı olun, tahammül seviyenizi arttırın.
– Tepkileriniz ona karşı aşırı olmasın, incittiğinizin farkına varmayabilirsiniz.
– Dikkatini bir konuda odaklayıp o konuda devam etmesine yardımcı olun.
– Dur düşün konuş, dur düşün harekete geç sistemini uygulayın.
– Sonuçlarından öğrenmesini ve sonuçlardan yararlanmasını sağlayın, sonuçları konuşun.
– Yaşa uygun spor faaliyetlerine yönlendirin, enerjisini dışarı atmaya çalışın.
– Ek öğrenme güçlüğü olup olmadığına dikkat edin, öğrenmeye karşı isteksizlik olup olmadığına dikkat edin.
– Uygun okul öncesi eğitim ve yönlendirme için yönlendirin.
– Günlük hayatı organize edin, onun için zevkli ve faydalı olacak faaliyetler programlayın.
– Ev ortamını onun kişiliğine göre dizayn edin, tehlikeli olabilecek ortamlardan koruyun.
– Arkadaşları ile iletişim ve ve etkileşimini arttırın, sosyalleşmesine yardımcı olmaya çalışın.
– Hatalı davranışlarına hemen kızmak yerine onunla konuşmayı tercih edin.
– Uygun ödül ve ceza sistemini devreye sokun.
– Pozitif mesaj ağırlıklı olarak yönlendirin, negatif mesajlarınızın aranızdaki ilişkinin kalitesini düşürdüğünü unutmayın.
– Dikkatini toplayacak eğitim uygulamalarını elinizden geldiğince her gün yapın.
– Aşırı hareketlilik ile beraber dikkat eksikliği tedavisinin önemli olduğunu unutmayın.
– Akla geleni hemen yapma, dürtüsellik ve tehlikeli davranışlara eğilimli olduğunu unutmayarak yaşa uygun güvenlik oluşturmaya çalışın.”
Umarın yararı olur, kolay gelsin Ayla Hanım.
İyi günler. Benim 6 yaşında oğlum var çok ama çok hareketli yerinde durmuyor, yemek yerken sandalyede en fazla 3 dk duruyor sonrası kıpır kıpır ve sıkılıyor yerinden kalkıyor oraya buraya koşmaca, mesela şu sabah 9 gibi kahvaltıya oturuyoruz saa 11 12 gibi kahvaltısı bitiyor yani gün için yapmak istediğimiz şeyleri hezamam yapamıyoruz düşünün bu sabah kahvaltısı birde öğl akşam yemeği var ıyu oynuyoruz ordada sıkılıyor uzun süre oturamıyor zıplama koşturmacası ayrı tabiki eşimle muhabbet edeceğimiz zaman araya girmesi hiç susmaması var birde, düşünün bugün 3,5 saat kahvaltı yaptı, örnek birşeyler yazıp cizmek öğretmek istiyoruz en fazla 5 dk. Ssonrası malum hoplamak zıplamak gezmek falan, yani sorunumuz böyle bunun tedavisi varmı yada bu sorun nedir bilgi verirseniz sevinirim teşekkürler.